Zamjenica Perović na regionalnom sastanku NPM-ova

Zamjenica Zaštitnika, Zdenka Perović i savjetnica Zaštitinika Marijana Sinđić učestvovale su na regionalnom sastanku NPM-ova i civilnog sektora u OSCE regionu, koji je održana u Milanu 3. i 4. decembra. 

Tema sastanka, koji je održan u organizaciji OSCE/ODIHR i APT-Asocijacije za prevenciju torture, bila je “Prevencija torture i drugog lošeg postupanja u kontekstu migracija”. Osim glavne teme,razgovaralo se i o leglislativi u ovoj oblasti, procedurama, pravima u imigracionom pritvoru, prisilnim povratcima građana, materijalnim uslovima, zdravstvenoj i socijalnoj zaštiti u imigracionom pritvoru, prestanku prakse zatvaranja djece i mnogim drugim. 

Predstavnici ОЕBS-а i APT-a naveli su da je u regionu i izvan njega, sve veći broj država koje koriste kolektivni i sistematski pritvor kao način borbe za suočavanje sa velikim dolaznim tokovima migranata, uključujući i djecu sa svoje teritorije, što nije dobra praksa.

Zamjenica Perović, govorći o situaciji u Crnoj Gori u kontekstu imigracija i pritvora, kazala je da migranti našu državu koriste kao tranzitnu zonu, tako da je njihov period zadržavanja neznatan. 
Prema njenim riječima, u ostvarivanju prava migranata u Crnoj Gori zabilježen je napredak. Ona je podsjetiila da su izgradnjom savremenih objekata - Prihvatilišta za strance i Centra za tražioce azila u Spužu obezbijeđeni kako materijalni tako i drugi uslovi. 

Zamjenica je navela da je zakonodavni okvir upotpunjen i usaglašen sa međunarodnim standardima. Ona je ukazala da je Zakonom o strancima obuhvaćena Institucija Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore, čija je uloga da prilikom sprovođenja prinudnog udaljenja preduzima mjere za zaštitu ljudksih prava i sloboda stranca.

“Takođe, prvi put, u skladu sa direktivama Evropskog parlamenta i Savjeta, definišu se "blaže mjere" koje zapravo predstavljaju alternativu smještaja stranca u Prihvatilištu za strance, koje suštinski predstavljaju imigracioni pritvor sa mjerom ograničenja slobode kretanja”, kazala je ona.

Dodala je da je Zakonom o strancima propisana obaveza policije da primjenjuje blaže mjere za obezbjeđenje povratka stranca, te da im se može ograničiti sloboda kretanja samo ukoliko nije moguće izvršiti udaljenje primjenom mjere prinudnog udaljenja ili se njegov povratak ne može obezbijediti primjenom blažih mjera.
U blaže mjere se ubrajaju depozit putnih isprava,putnih dokumenata i putnih karata; depozit određenih finansijskih sredstava; zabrana napuštanja smještaja na određenoj adresi i javljanje policiji u određeno vrijeme. Uz blaže mjere može biti osiguran smještaj i finansijsko izdržavanje stranca. 


Na skupu je saopšteno da imigracioni pritvor ima administrativni karakter i da su države obavezne da izbjegnu zatvorska okruženja i garantuju određene standarde, kojima se migrantima obezbjeđuju materijalni uslovi i prati dužina pritvora kao i poštuje postupak u skladu sa ne-krivičnim statusom migranata u pritvoru.

Drugim riječima uslovi prisilnog pritvaranja treba da odražavaju administrativnu prirodu pritvora, u poređenju sa sistemom krivičnog pravosuđa.

Zaključeno je da je lišavanje slobode migranata prihvatljivo kao posljednja mjera, samo u najkraćem mogućem roku i radi evidentiranja potraživanja dotične osobe i određivanja njenog identiteta. Pritvor koji ide izvan vremenskog perioda za te svrhe, treba da bude iz pravnog postupka, zasnovan na slučajevima - provjere i dopušten samo iz razloga kao što je vjerovatnoća izbjegavanja rizika od činjenja krivičnog djela ili djelovanja protiv nacionalne sigurnosti. 

Sastanak je imao za cilj doprinos uzajamnom znanju i razumijevanju NPM-a i civilnog društva o njihovom komplementarnom doprinosu zaštiti lica lišenih slobode u regionu OEBS-a u kontekstu prisiljavanja na imigraciju, kao i jačanje regionalne kohezije, zajedničkim zalaganjem za prava osoba u pritvoru i drugih situacija u kontekstu migracija.