Međunarodna konferencija o zaštiti prava osoba sa problemima mentalnog zdravlja

Restriktivne mjere i rješenje o zatvaranju/izolaciji osoba sa problemima mentalnog zdravlja, moraju biti primjenjene kao poslednje sredstvo i uvijek uz ljekarsko odobrenje, jedna je od preporuka međunarodnog sastanka Mreže NPM-a.

Tema godišnjeg sastanka Mreže, čiji članovi su predstavnici NPM Albanije, Austrije, Bugarske, Hrvatske, Grčke, Mađarske, Sjeverne Makedonije, Rumunije, Slovenije, Srbije, Kosova i Bosne i Hercegovine, bila je "Monitoring odjeljenja za mentalno zdravlje koji se nalaze u popravnim ustanovama".

Ispred crnogorskog NPM-a sastanku, koji je održan u Solunu, online je prisustvovala savjetnica Danijela Brajković. Ona je upoznala učesnike sa nalazima NPM-a u prethodnom periodu, te da je početkom godine počela izgradnja zatvorske bolnice. NPM je tokom prethodnih obilazaka pratio postupanje prema licima sa problemima mentalnog zdravlja koja se nalaze u pritvoru ili zatvoru, kao i prema onima koja su smještena na Odjeljenje za forenzičku psihijatriju u SPB Dobrota. NPM je u odnosu na ova lica upućivao preporuke koje su se odnosile na primjenu individualnog plana liječenja i rehabilitacije, primjenu mjera fiksacije i uopšte položaj lica sa problemima mentalnog zdravlja kojima je izrečena mjera obaveznog liječenja tokom izdržavanja kazne.

Učesnici sastanka usaglasili su se da medicinski tretman ovih lica ne smije trpiti zbog bezbjednosti, da posebnu pažnju treba pokloniti maloljetnicima i drugim osjetljivim grupama, da je neophodno obezbjediti adekvatne materijalne uslove, te da psihosocijalne, rehabilitacione i rekreativne aktivnosti trebaju biti dio plana liječenja. Restriktivne mjere i rješenje o zatvaranju/izolaciji moraju biti primjenjene kao poslednje sredstvo i uvijek uz ljekarsko odobrenje. Saopšteno je da pritvoreno lice uvijek mora biti obaviješteno o kaznenom ili zaštitnom karakteru mjere. Takođe, učesnici su se usaglasili da ja kontinuirana edukacija osoblja neophodna. Pitanja od prioriteta tokom monitoringa Odjeljenja za mentalno zdravlje u popravnim ustnovama su slobodan i informisan pristanak na psihijatrijsko liječenje, preokmjerna upotreba lijekova kao sredstvo za kontrolu pacijenata, ispravno vođenje medicinske dokumentacije. Neke od poruka sa sastanka su da nadzor od strane spoljnih nadzornih tijela, poput NPM-a, mora biti stalan, uz učešće doktora u NPM timu. Takođe je ukazano da pružanje neadekvatne zaštite mentalnog zdravlja prema pritvorenim i zatvorenim lica, može i vrlo često predstavlja nehuman i ponižavajući tretman.